ΣΕΙΣΜΟΣ - ΤΣΟΥΝΑΜΙ - ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ....
ΤΡΕΙΣ.. ΦΟΒΕΡΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΚΑΝΟΥΝ ΝΑ ΝΟΙΩΘΟΥΜΕ ΤΟΣΟ ΜΙΚΡΟΙ, ΤΟΣΟ ΑΔΥΝΑΜΟΙ ΚΑΙ ΤΟΣΟ ΑΣΗΜΑΝΤΟΙ...Ο σεισμός στην Ιαπωνία των 9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ συγκλόνισε ολόκληρο τον κόσμο. 'Ηταν τόσο σφοδρός που ξεπέρασε κάθε προσδοκία και ιδιαίτερα μάλιστα της μεγαλύτερης στο κόσμο τεχνολογικής δύναμης, της Ιαπωνίας. Η Ιαπωνική αυτοκρατορία απέτυχε παταγωδώς σε θέματα ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος και πιστεύετε ότι δεν θα επανέλθει ποτέ πια σε φυσιολογικά επίπεδα... Τεράστιες καταστροφές από τον ίδιο το σεισμό , τεράστιες καταστροφές από το τσουνάμι που ακολούθησε και τεράστιες, ανεπανόρθωτες καταστροφές από την ραδιενέργεια που απελευθερώθηκε στην ατμόσφαιρα μετά τις εκρήξεις στους πηρινικούς σταθμούς στη Φουκοσίμα. Την ώρα μάλιστα που η Υπηρεσία Πυρινικής Ασφάλειας της Ιαπωνίας ανακοίνωσε πως το επίπεδο του ραδιενεργού ιωδίου είναι 1150 φορές υψηλότερο από το ανώτατο επιτρεπτό όριο στη Φουκοσίμα, ένα νέο βίντεο του φονικού τσουνάμι της 11ης Μαρτίου ήρθε στη δημοσιότητα.
(Δείτε το βίντεο): http://www.directnews.gr/world/1919-2011-03-28-16-21-06.html
Το συγκλονιστικό βίντεο έχει τραβηχτεί από τη στέγη ενός κτιρίου στην πόλη Κεσενούμα, που βρίσκεται 500 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Τόκιο.
Τις πρώτες στιγμές κανείς δε μπορεί να φανταστεί τι θα επακολουθήσει, αφού το παλιρροϊκό κύμα "κατάπιε" σε ελάχιστη ώρα ολόκληρη την πόλη.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΤΣΟΥΝΑΜΙ:
Τσουνάμι είναι ιαπωνική λέξη που σημαίνει το κύμα στο λιμάνι. Δεν είναι όμως ένα απλό παλιρροϊκό κύμα αλλά μια σειρά τεράστιων, γιγαντιαίων κυμάτων που προκαλείται από πολλές αιτίες. Από έναν υποθαλάσσιο σεισμό, από μια ηφαιστειακή έκρηξη, από μια γεωλίσθηση του πυθμένα των ωκεανών, από μια πυρηνική έκρηξη ή δοκιμές, ακόμα και σε μια σύγκρουση μετεωριτών η αστεροειδών με τη Γη.
Όταν λοιπόν, ο υποθαλάσσιος πυθμένας των ωκεανών παίρνει κλίση ή μετατοπίζεται ή ανυψώνεται ή κατακρημνίζεται κατά τη διάρκεια ενός σεισμού, ο φλοιός της Γης παραμορφώνεται στην περιοχή του κέντρου του σεισμού και αρχίζουν να δημιουργούνται μικρά αθώα κύματα σαν μικρές διαταραχές. Λίγο αργότερα αρχίζουν να κινούνται σαν τα κυκλικά κύματα, ακτινικά προς κάθε κατεύθυνση με ταχύτητα που ξεπερνά κι αυτή του ήχου.
Για να γίνει όμως τσουνάμι θα πρέπει ο υποθαλάσσιος σεισμός να είναι τουλάχιστον 6,5 Ρίχτερ και σε βάθος μικρότερο των 50 χιλιομέτρων.
ΔΕΙΤΕ: http://www.youtube.com/watch?v=JPJNYXP9pck#at=57
Συνήθως, ένα τσουνάμι μπορεί να έχει μήκος κύματος 100 έως 200 km (η απόσταση δύο διαδοχικών κορυφών του), ενώ το ύψος του κύματος που προχωράει στον ωκεανό μόλις μισό μέτρο, φαίνεται δηλαδή στην αρχή σαν ένα αθώο κύμα. Όμως, γιγαντώνεται πολύ γρήγορα. Όταν λοιπόν το κύμα φθάνει στην ακτή, το ύψος του μπορεί να φτάσει και τα 40 μέτρα πάνω από την κανονική στάθμη της θάλασσας. Λόγω λοιπόν του μικρού ύψους του κύματος τα πλοία που βρίσκονται μακριά απ' τις ακτές όχι μόνο δεν κινδυνεύουν αλλ' ούτε καν αντιλαμβάνονται την ύπαρξη αυτών των κυμάτων.
Στοιχεία του τσουνάμι
Όταν ένα τέτοιο κύμα χτυπήσει την ακτή δημιουργεί διάφορα κύματα με τα βαθύτερα σημεία του να είναι χαμηλότερα από την κανονική στάθμη θάλασσας. Κάθε ακόλουθο κύμα είναι υψηλότερο από το προηγούμενο. Η περίοδος μεταξύ των κυμάτων που φτάνουν είναι 10 έως 30 λεπτά. Συνήθως είναι αρκετός χρόνος για να ξεφύγουν σε ασφαλή υψώματα μετά από το πρώτο κύμα.
Η ταχύτητα αυτών των γιγαντιαίων κυμάτων είναι τόσο μεγαλύτερη, όσο μεγαλύτερο είναι και το βάθος της θάλασσας και υπολογίζεται από την σχέση v=(g*h)1/2 ,όπου g η ένταση της βαρύτητας καί h το βάθος του νερού.
Γι’ αυτό στον ανοιχτό ωκεανό τρέχουν με ταχύτητα που φθάνει και τα 1.000 χιλιόμετρα την ώρα, δηλαδή προσεγγίζει την ταχύτητα του ήχου. Αλλά, όταν το τσουνάμι πλησιάζει την ακτή ελαττώνεται η ταχύτητά του γιατί μειώνεται το βάθος της θάλασσας, όμως ταυτόχρονα αποκτά ολοένα μεγαλύτερο ύψος. Ενώ στον ανοιχτό ωκεανό το ύψος αυτό δεν ξεπερνά τα 5-6 μέτρα , στην ακτή μπορεί να φθάσει τα 30 ή και τα 40 μέτρα. Εκεί οφείλεται και η μεγάλη καταστρεπτικότητα τους.
Μεγάλες καταστροφές
Από το 1945 περισσότεροι άνθρωποι έχουν σκοτωθεί από τα τσουνάμι παρά από τους σεισμούς. Αυτό δείχνει πόσο σοβαρό κίνδυνο ενέχουν.
Τα περισσότερα τσουνάμι δημιουργούνται κατά μήκος μιας περιοχής που λέγεται Ring of Fire μήκους 40.000 km. Η περιοχή Ring of Fire περιέχει όχι μόνο ηφαίστεια αλλά έχει και έντονη σεισμική δραστηριότητα. Περικυκλώνει δε όλο τον Ειρηνικό Ωκεανό.
Από το 1819, περισσότερα από 40 τσουνάμι έχουν χτυπήσει τα νησιά της Χαβάης. Γι' αυτό κι έχει αναπτυχθεί ένα σύστημα προειδοποίησης σε περιοχές όπως είναι η Χαβάη, όπου εμφανίζονται κατά καιρούς πολλά καταστρεπτικά παλιρροιακά κύματα.
Αφού καταγραφούν κάποιες διαταραχές σε όργανα παρακολούθησης, γίνονται σχετικές προειδοποιήσεις για τον ερχομό τσουνάμι στη Χονολουλού, τη Χαβάη και την Αλάσκα.
Υπολογίζεται ότι τη Χαβάη, μια περιοχή υψηλού κινδύνου, την κτυπά κατά μέσο όρο ένα τσουνάμι κάθε χρόνο και με ένα καταστρεπτικό περιστατικό κάθε 7 χρόνια.
Η Αλάσκα, που επίσης ανήκει στις περιοχές υψηλού κινδύνου, κατά μέσο όρο την κτυπά ένα τσουνάμι κάθε 1,75 χρόνια και ένα καταστρεπτικό γεγονός κάθε 7 χρόνια.
Οι προειδοποιήσεις παρέχονται από σεισμογραφικά εργαστήρια σε όλο τον κόσμο, που καθορίζουν τη θέση που βρίσκεται η εστία ενός υποβρύχιου σεισμού. Αυτοί οι σεισμοί, συνήθως, δημιουργούνται σε μια από τις πιο βαθιές τάφρους στον Ειρηνικό Ωκεανό. Μια τέτοια υπηρεσία είναι η SSWWS που προειδοποιεί για επερχόμενα τσουνάμι.
Ένα από τα μεγαλύτερα και πιο καταστρεπτικά τσουνάμι που έχει καταγραφεί ποτέ, τον Αύγουστο του 1883, ταξίδεψε τουλάχιστον τη μισή περιφέρεια της Γης μετά από την κατάρρευση του ηφαιστείου Krakatoa, στην Ινδονησία. Τα κύματα, τότε, είχαν φτάσει σε ύψος μέχρι και 35 μέτρα, που προκάλεσαν μεγάλη ζημία κατά μήκος της ακτής της Σουμάτρας. Το νησί Κρακατόα εξαφανίστηκε. Μάλιστα τότε οι νεκροί έφτασαν τότε τους 36.000. Είναι γνωστό ότι το αστεροσκοπείο του Γκρίνουιτς το είχε καταγράψει για 7 συνεχόμενες ημέρες.
Το 1964 ένας σεισμός στην Αλάσκα προκάλεσε ένα τσουνάμι με τα κύματα να φθάνουν σε ύψος 3 έως και 6 μέτρα, κατά μήκος των ακτών της Καλιφόρνιας, του Όρεγκον, και των ακτών της Ουάσιγκτον. Αυτό το τσουνάμι προκάλεσε καταστροφές αξίας 84 εκατομμυρίων δολαρίων στην Αλάσκα και 123 θανατηφόρα περιστατικά στην Αλάσκα, το Όρεγκον, και την Καλιφόρνια.
Αν και τα τσουνάμι είναι σπάνια κατά μήκος των ακτών του Ατλαντικού, ένας σοβαρός σεισμός στις 18 Νοεμβρίου του 1929, στην Grand Banks της Νέας Γης δημιούργησε ένα τέτοιο τσουνάμι που προκάλεσε μεγάλες ζημιές και απώλειες ζωών στην Ακτή Placentia της Νέας Γης.
Το 1946, ένα τσουνάμι με κύματα 6 έως 9 μέτρων έφτασε στην περιοχή Hilo της Χαβάης, πλημμυρίζοντας το κέντρο της πόλης και σκοτώνοντας 159 ανθρώπους.
Στις 22 Μαΐου του 1960 ένα τσουνάμι στη Χιλή σκότωσε, περίπου, 2300 ανθρώπους, ενώ στις μέρες μας (1998) στη Νέα Γουινέα είχαμε 3.000 θύματα.
Στην Ιαπωνία το 1707 είχαμε 30.000 νεκρούς, ενώ στην Ιταλία ένα τσουνάμι το 1908 θεωρήθηκε υπεύθυνο για 120.000 νεκρούς.
Αλλά έχουν καταγραφεί και άλλα τσουνάμι σε όλο τον κόσμο, κυρίως στην Ασία, με δεκάδες χιλιάδες θύματα.
Ιστορικά τσουνάμι
Πριν από 50 εκατομμύρια χρόνια στο Μεξικό προκλήθηκε ένα μεγάλο τσουνάμι από πτώση ενός μετεωρίτη, εκεί που σήμερα βρίσκεται ο κόλπος του Μεξικού, δημιουργώντας ένα μέγκα τσουνάμι που προχώρησε στην ξηρά 100 ολόκληρα χιλιόμετρα και η σκόνη άλλαξε το κλίμα της Γης. Πιστεύεται ότι η εξαφάνιση των δεινοσαύρων οφείλεται σε αυτή την αιτία.
Το γνωστό τσουνάμι της Σαντορίνης, γύρω στα 1490 π.Χ, που θεωρήθηκε η αιτία της καταστροφής του μινωικού πολιτισμού. Οφείλεται στην έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης και δημιουργήθηκε ένα μέγκα τσουνάμι ύψους 120 μέτρων, που δημιουργήθηκε από την κατάρρευση της καλντέρας έφτασε στα βόρεια παράλια της Κρήτης. Έτσι άρχισε σιγά-σιγά ο πολιτισμός τους να φθίνει. Βέβαια, τώρα ξέρουμε ότι το μέγκα τσουνάμι της Σαντορίνης δεν ευθύνεται αποκλειστικά για αυτή την καταστροφή. Μπορεί το συγκεκριμένο κύμα να μην εξαφάνισε τους Μινωίτες, βοήθησε όμως αρκετά: Πλημμύρισε τις σοδειές τους για δύο ολόκληρα χρόνια και η μέση θερμοκρασία έπεσε αρκετά.
Πάντως, το πρώτο καταγεγραμμένο ιστορικά τσουνάμι συνέβη στην παράκτια Συρία κατά το 2000 π.Χ.
Στην Ελλάδα το παλαιότερο είναι αυτό πού κατέστρεψε τον Περσικό στόλο στην Ποτίδαια τής Χαλκιδικής το 479 π.Χ.
Επίσης πολύ σημαντικό τσουνάμι είναι αυτό που έπληξε την Αλεξάνδρεια τον Ιούλιο τού 365 μ.Χ. που προκλήθηκε από σεισμό μεγέθους 8.2 τής κλίμακας Ρίχτερ. Ο αριθμός των θυμάτων ανήλθε στους 50.000.
Ο κίνδυνος για την Ελλάδα
Μικρότερος αλλά υπαρκτός είναι ο κίνδυνος και στη Μεσόγειο Θάλασσα, ιδιαίτερα στην Ελλάδα λόγω της υψηλής της σεισμικότητας.
Στον ελλαδικό χώρο δεν γίνονται ισχυροί σεισμοί, οι οποίοι από μόνοι τους να προκαλούν μεγάλα τσουνάμι. Το μέγεθος τους όμως είναι τέτοιο που μπορεί να ανακινήσει ιζήματα και να υπάρξουν υποθαλάσσιες κατολισθήσεις, σύμφωνα με τον καθηγητή της Υδραυλικής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, Κώστα Συνολάκη.
"Ένας σεισμός με επίκεντρο στην ξηρά και μικρός σε μέγεθος μπορεί να δώσει αρκετή επιτάχυνση σε σαθρά ιζήματα ώστε να γίνει μια υποθαλάσσια κατολίσθηση που θα δημιουργήσει ένα μεγάλο κύμα. Ο Κορινθιακός Κόλπος είναι μία από αυτές τις περιοχές".
Το τελευταίο μεγάλο τσουνάμι που έπληξε το Αιγαίο δημιουργήθηκε από το σεισμό της Σαντορίνης το 1956. Το κύμα ξεκίνησε από την περιηφαιστειακή περιοχή, όπου πιθανότατα να έγινε και μια υποθαλάσσια κατολίσθηση, και έφτασε στην ανατολική πλευρά της Αμοργού με ύψος 22-25 μέτρων.
Και συνεχίζει ο Συνολάκης: "Τα νησιά στο κεντρικό Αιγαίο ίσως να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο όταν γίνονται σεισμοί. Προς το παρόν όμως δεν μπορούμε να μιλήσουμε πιο συγκεκριμένα. Για να γίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να χαρτογραφηθεί με μεγάλη λεπτομέρεια ο ελληνικός βυθός. Αλλά οι έρευνες αυτές κοστίζουν και χρειάζονται πολύ χρόνο για να ολοκληρωθούν. Ως εκ τούτου, μόνο αμέλεια δεν μπορείς να χαρακτηρίσεις το γεγονός ότι δεν έχει χαρτογραφηθεί με λεπτομέρεια ο ελληνικός βυθός".
Η αλήθεια είναι ότι γνωρίζουμε τον πυθμένα της θάλασσας λιγότερο από την επιφάνεια του Άρη.
"Υπάρχουν ολόκληρα τμήματα ωκεανών τα οποία δεν έχουν χαρτογραφηθεί πλήρως", λέει ο καθηγητής και δίνει μια φιλική συμβουλή: "Όλοι οι Έλληνες, αν θέλετε, και οι καλεσμένοι μας στους Ολυμπιακούς, όλοι οι τουρίστες, οφείλουν να γνωρίζουν ότι, όταν βρίσκεσαι κοντά στη θάλασσα και αισθανθείς ένα σεισμό, πρέπει να προχωρήσεις προς ένα ψηλότερο σημείο της ξηράς".
Αν ο σεισμός αυτός είναι τοπικός, υπάρχει ένα διάστημα πέντε-έξι λεπτών, οπότε προλαβαίνεις να αντιδράσεις. Και η πλημμύρα από τοπικό τσουνάμι συνήθως προχωράει μέχρι και 100 μέτρα από την παραλία. Οπότε τα πράγματα δεν είναι και τόσο ανησυχητικά.
Βιβλιογραφία: Britanica, Βήμα, Δίκτυο, ιστορία της Κνωσού, συνέντευξη του Κώστα Συνολάκη στο Ταχυδρόμο
"Θύμα" του τσουνάμι και η τεχνολογία
Μια σειρά από γνωστές ιαπωνικές εταιρίες που δραστηριοποιούνται σε διάφορους τεχνολογικούς τομείς, αντιμετωπίζουν σοβαρά εμπόδια στη λειτουργία τους, εξαιτίας του μεγάλου σεισμού και του καταστροφικού τσουνάμι που ακολούθησε, κάτι που δημιουργεί ανησυχίες για πιθανές ευρύτερες διεθνείς επιπτώσεις στις τεχνολογικές αγορές οι οποίες εξαρτώνται από τα ιαπωνικά προϊόντα, άμεσα ή έμμεσα.
Η Ιαπωνία είναι έδρα πολλών τεχνολογικών "γιγάντων", πολλοί από τους οποίους έχουν σταματήσει -σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό- την παραγωγή τους, είτε λόγω ζημιών, είτε -το κυριότερο- προκειμένου να διενεργήσουν εξονυχιστικούς ελέγχους ασφαλείας στις εγκαταστάσεις τους, πράγμα που σημαίνει καθυστερήσεις στις αλυσίδες τροφοδοσίας διαφόρων τεχνολογικών τομέων.
Η Sony, η Panasonic, η Toshiba, η Canon κά είναι ανάμεσα στις εταιρίες, σύμφωνα με το BBC, που έχουν επηρεαστεί από την τρομερή καταστροφή. Η Panasonic ανακοίνωσε ότι οι συνεχείς μετασεισμοί την έχουν εμποδίσει να επιθεωρήσει δύο εργοστάσιά της στη βόρεια Ιαπωνία. Η Sony επιβεβαίωσε ότι εθελοντικά ανέστειλε τη λειτουργία σε επτά βιομηχανικές μονάδες της, ενώ το Κέντρο Τεχνολογίας της στο Σεντάϊ, που επλήγη κατ' εξοχήν από το σεισμό, αναγκάστηκε να κλείσει λόγω ζημιών.
Η Toshiba, που παράγει περίπου το ένα τρίτο των τσιπ μνήμης NAND διεθνώς (μεταξύ άλλων, υπάρχουν στο iPad της Apple), ανακοίνωσε ότι επαναλειτουργεί το εργοστάσιό της στη βόρεια Ιαπωνία, παρόλα αυτά οι τιμές των τσιπ μνήμης έχουν ήδη πάρει την ανιούσα. H Canon έκανε γνωστό ότι υπέστησαν σοβαρές ζημιές τρία εργοστάσιά της, που κατασκεύαζαν οθόνες LCD, φακούς και εκτυπωτές ψεκασμού μελάνης (inkjet).
Εξάλλου, σύμφωνα με την εταιρία αναλύσεων και ερευνών TeleGeography, αρκετά υποβρύχια καλώδια τηλεπικοινωνιών και διαδικτύου στις θάλασσες της Ιαπωνίας, κυρίως μεταξύ Τόκιο και Σεντάϊ, υπέστησαν ζημιές από το σεισμό. Παρόλα αυτά, αντίθετα με τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις των τεχνολογικών εταιριών, οι υποδομές επικοινωνιών της χώρας γενικά δεν υπέστησαν σοβαρά πλήγματα, με αποτέλεσμα δεν υπήρξαν σχεδόν καθόλου προβλήματα στις συνδέσεις του Ίντερνετ. Πάντως, τουλάχιστον 879.000 σταθερές τηλεφωνικές γραμμές και 475.000 γραμμές οπτικών ινών τέθηκαν εκτός λειτουργίας, όπως επίσης περισσότεροι από 11.000 σταθμοί ασύρματων επικοινωνιών.
