Τα σχολεία ολοκλήρωσαν κι εφέτος το έργο τους και ανακοίνωσαν τα αποτελέσματα των γραπτών και απολυτηρίων εξετάσεων περιόδου Μαΐου - Ιουνίου 2011. Οι περισσότεροι μαθητές προβιβάστηκαν, μερικοί είπαν να το κάνουν το Σεπτέμβριο για να τους δοθεί η ευκαιρία να διαβάσουν και να εμπεδώσουν λίγο καλύτερα αυτά που δεν έμαθαν όλη τη χρονιά και κάποιοι άλλοι είπαν δε βαριέσαι ρε αδελφέ, ας μείνω λίγο ακόμη εδώ στην ίδια τάξη, ίσως του χρόνου να τα κατανοήσω καλύτερα, ίσως του χρόνου οι καθηγητές μου με βοηθήσουν περισσότερο ίσως...., ίσως..., ίσως.
Όμως μέχρι να γίνουν όλα αυτά και να ξεκινήσει η νέα σχολική χρονιά τα βλαστάρια μας μένουν για τρεις μήνες μακριά από το σχολείο και τις καθημερινές τους υποχρεώσεις. Είναι σε διακοπές, με στόχο την ξεκούραση και την ανασύνταξή τους για τη νέα σχολική χρονιά. Είναι θέμα γονιών ν΄αποφασίσουν για τις διακοπές των παιδιών τους. Ζούμε δύσκολες εποχές κι ο καθένας αποφασίζει σύμφωνα με αυτά που ορίζει η τσέπη του... κλπ. κλπ. κλπ.
Η λήξη όμως του σχολικού έτους δημιουργεί κάποιες ανησυχίες στους γονείς.
Α. Αφομοίωσε το παιδί μου τις γνώσεις που έπρεπε; Μήπως θα ξεχάσει αυτά που έμαθε το χειμώνα μετά από τις διακοπές;
Οι διακοπές του καλοκαιριού έχουν σαν στόχο την ανάπαυλα και την ξεκούραση των μαθητών όμως είναι και μια ευκαιρία να εμπεδώσουν και αυτά που έχουν μάθει! Είναι γεγονός ότι η απόλυτη απραξία και αποδιοργάνωση μπορεί να οδηγήσουν το παιδί σε αποσυντονισμό, με κίνδυνο να ξεχάσει αυτά που έμαθε και να δυσκολευτεί να μπει ξανά στο κλίμα του σχολείου το Σεπτέμβριο. Σήμερα έρευνες που έχουν γίνει κρίνουν απαραίτητη την αποσυμπίεση των μαθητών από την παραδοσιακή σχολική πραγματικότητα. Σε καμιά περίπτωση δεν πιέζουμε τα παιδιά να κάνουν επανάληψη της σχολικής ύλης και είναι απαγορευτικό να βρίσκουν οι γονείς τα βιβλία της επόμενης χρονιάς και να παίρνουν το ρόλο του εκπαιδευτικού και να διδάσκουν την ύλη. Κάτι τέτοιο μόνο γκρίνια, πίεση και αρνητικό κλίμα στην οικογένεια μπορεί να δημιουργήσει. Επίσης, προκαλεί άγχος στο παιδί και μπορεί να το οδηγήσει σε αρνητική απόδοση τον επόμενο χειμώνα.
Οι καλοκαιρινές διακοπές δίνουν την δυνατότητα να ασχοληθούν τα παιδιά με άλλες πιο ξέγνοιαστες και ευχάριστες δραστηριότητες, να μείνουν περισσότερες ώρες με την οικογένειά τους χωρίς πίεση , έτσι ώστε όταν έρθει η ώρα της επιστροφής τους στο σχολείο να έχουν περισσότερα εφόδια για να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες – λόγω της μεγαλύτερης σχολικής τάξης – σχολικές απαιτήσεις. Πλέον στον χώρο της εκπαίδευσης δίνεται μεγάλη έμφαση στο παιχνίδι, στις βιωματικές δραστηριότητες οι οποίες θα πρέπει να προσεγγίζονται με διερευνητικές μεθόδους, και στις εξωσχολικές δραστηριότητες.
Τα παιδιά πρέπει να παίρνουν μέρος σε δραστηριότητες που τους ενδιαφέρουν γιατί αυτό είναι ποιότητα ζωής. O γονιός κάποιες φορές βομβαρδίζει το παιδί με δραστηριότητες που πιστεύει εκείνος ότι θα του δώσει ποιότητας ζωής, γιατί πιστεύει ότι με αυτό τον τρόπο θα γίνει ο καλύτερος μαθητής. Μια λοιπόν από αυτές τις δραστηριότητες είναι το παιδί να διαβάζει κατά την διάρκεια του καλοκαιριού. Η φιλοσοφία του παραδοσιακού εκπαιδευτικού συστήματος καλλιεργεί την άποψη ότι επιτυχία είναι η γρήγορη κατάκτηση των γνωστικών αντικειμένων και είναι εύλογο να υπάρχει η ανησυχία για το εάν τα παιδιά θα πρέπει να κάνουν επαναλήψεις κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Υπάρχουν τρόποι να γίνεται επανάληψη διασκεδαστικά. Για παράδειγμα:
Μέσα στην καθημερινότητα ακόμα και στην παραλία μπορούν τα παιδιά να παίξουν και να μάθουν με τους γονείς, δραστηριότητες που και ο εκπαιδευτικός κάνει μέσα στην τάξη για επανάληψη, οι λεγόμενες «ασκήσεις των 5 λεπτών». Ενδεικτικά αναφέρω κάποιες για μικρά παιδιά: Ζητάμε από τα παιδιά να βρουν την ορθογραφία λέξεων που συναντάμε στην καθημερινότητα μας π.χ πως γράφεται η λέξη βάρκα, το παιδί μόλις βρει την σωστή ορθογραφία ρωτάει εμάς μια λέξη να βρούμε την ορθογραφία του. το παιχνίδι με τις λέξεις; Ο γονιός λέει μια λέξη π.χ. «παραλία», και το παιδί πρέπει να πει μια λέξη που να αρχίζει από το τελευταίο γράμμα της λέξης που είπε. Με τον ίδιο τρόπο μπορεί ο γονιός να κάνει με έναν διασκεδαστικό τρόπο επανάληψη στην προπαίδεια. Ασκήσεις μαθηματικών στην άμμο. Ο γονιός γράφει στην άμμο ασκήσεις μαθηματικών (προσθέσεις, αφαιρέσεις) και το παιδί γράφει το αποτέλεσμα στην άμμο. Μερικά παιδιά αντιμετωπίζουν δυσκολίες να ξεχωρίσουν τις διαφορές ανάμεσα σε δύο γράμματα ή δύο λέξεις (π.χ. το υ με το ν και το αυτί με το αντί ή το τ με το π και πόσο με τόσο). Ζητάτε από το παιδί να σας πει τα γράμματα μιας λέξης που βλέπει στο δρόμο. Με αυτά τα παιχνίδια το παιδί δεν ξεχνά αυτά που έμαθε στο σχολείο αλλά και δεν αισθάνεται ότι διαβάζει. Σε μεγαλύτερες τάξεις μπορούμε να ρωτήσουμε τα παιδιά να μας εξηγήσουν ή να μας θυμίσουν κάτι από το μάθημα της γεωγραφίας ή της ιστορίας ακόμα και της φυσικής!
Ζητάμε από το παιδί να διηγηθεί το παιδικό πρόγραμμα που είδε στην τηλεόραση ή κάτι που έκανε όσο δεν ήσασταν μαζί. Σκοπός αυτής της δραστηριότητας είναι να εξασκηθεί το παιδί στις χρονικές αλληλουχίες και να μπορέσει να περιγράψει περιληπτικά αυτό που είδε π.χ. Τί έγινε στην αρχή; Τί έγινε μετά; Τί συνέβη στο τέλος; Ποιός ήταν ο πρωταγωνιστής; Περιγραφή πρωταγωνιστή.
Το παιχνίδι του «Ναι-Όχι». Ζητάει ο γονιός από το παιδί να σκεφτεί μια οποιαδήποτε λέξη στο μυαλό του (ζώο, πράγμα, επάγγελμα) και προσπαθεί να μαντέψει την λέξη αυτή κάνοντας μόνο ερωτήσεις που μπορούν να απαντηθούν με ΝΑΙ ή ΟΧΙ. Με αυτόν τον τρόπο ασκείται η κριτική και αφαιρετική σκέψη των παιδιών.
Όνομα-Ζώα-Φυτά. Μια διαχρονική και επιμορφωτική δραστηριότητα που ασκεί τόσο την φαντασία όσο και την ορθογραφία. Τώρα που είναι καλοκαίρι μπορεί να προστεθούν καινούργιες κατηγορίες. Για παράδειγμα αντί για «χώρα» να μπουν «νησιά», αντί για «Πράγματα», « καλοκαιρινά αντικείμενα».
Χρήση του διαδικτύου για παιχνίδια επιμορφωτικού χαρακτήρα, ανεύρεση πληροφοριών. Σκοπός είναι τα παιδιά να εξοικειώνονται με τις νέες τεχνολογίες που είναι πλέον μέρος της ζωής μας αλλά ταυτόχρονα αποκτούν και κριτική σκέψη, ψάχνοντας την σωστή πληροφορία.
Να γράψουν τις εντυπώσεις τους από τις διακοπές τους, να ζωγραφίσουν εικόνες που είδαν στις διακοπές, να φτιάξουν κατασκευές με πυλό και άλλα υλικά, να συνεργαστούν με τους φίλους τους ή τους γείτονες τους και να κάνουν μια έκθεση αυτά που φτιάξανε. Εάν μαθαίνουν κάποιο μουσικό όργανο ή χορό να ετοιμάσουν μια βραδιά. Με αυτό τον τρόπο κάνουν και επανάληψη αλλά και αποκτούν συνεργατικότητα.
Βιβλία ειδικά σχεδιασμένα για τις διακοπές. Μπορεί το παιδί να ασχολείται λίγη ώρα την ημέρα, όταν και ο γονιός κάνει κάποια δουλεία ή διαβάζει και εκείνος το βιβλίο του, και όχι με τη μορφή που διαβάζει τα μαθήματα του.
Ωστόσο το καλοκαίρι μας προσφέρει την ευκαιρία να εξοικειωθούμε με την εξωσχολική ανάγνωση . Έχει παρατηρηθεί από έρευνες ότι τα παιδιά κυρίως των πρώτων τάξεων του δημοτικού μειώνεται η ικανότητα ανάγνωσης τους. Μπορούν τα παιδιά να γραφούν σε βιβλιοθήκες,να δανείζονται βιβλία, να ανταλλάσσουν βιβλία με τους φίλους τους όπως και να γράφουν περιλήψεις από τα βιβλία που διάβασαν. Η παιδική λογοτεχνία εκτός από την εξοικείωση με τη γραπτή γλώσσα, σταθεροποιεί και ευρύνει την εμπειρία του παιδιού με τη γύρω πραγματικότητα, εκφράζει ηθικές και κοινωνικές αξίες που αποσκοπούν στη διαμόρφωση στάσεων και αντιλήψεων. Η δραματοποίηση, τα παιχνίδια ρόλων, η εικαστική έκφραση, η αναζήτηση ιδεών και πληροφοριών με αφορμή το θέμα του βιβλίου αποτελούν επιπλέον δραστηριότητες, οι οποίες αρέσουν στα παιδιά και συμβάλλουν ιδιαίτερα στην προσωπική τους ανάπτυξη. Επίσης είναι ένας τρόπος να προσεγγίσουμε και εφήβους ανοίγοντας κάποια θέματα συζήτησης.
Επίσης μπορεί ο γονιός να ζητήσει τη βοήθεια του παιδιού του σε δουλειές του σπιτιού. Η Ελληνίδα μητέρα έχει την τάση κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς να κάνει τα πάντα στο σπίτι για το παιδί ώστε να μην αποσπάται από το διάβασμα. Να γίνεται υπερπροστατευτική ώστε το παιδί να έχει το χρόνο να διαβάσει για να γίνει ο καλύτερος μαθητής. Στη ζωή του όμως το παιδί πρέπει να μάθει και να φροντίζει τον εαυτό του και το χώρο στον οποίο ζει. Το καλοκαίρι που έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο μπορεί να βοηθήσει την μαμά του φτιάχνοντας το κρεβάτι του, κάνοντας κάποια ψώνια, στρώνοντας το μεσημεριανό τραπέζι και γενικά μαθαίνοντας να προσφέρει και εκείνο. Ο Νίκος Σιδερής(ψυχολόγος), σε ένα από τα βιβλία του αναφέρει ότι τα παιδιά δεν έχουν μόνο δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις και αυτό το παιδί πρέπει να το μάθει.
Β. Τι μπορούν να κάνουν τα παιδιά κατά τη διάρκεια των διακοπών και ιδιαίτερα όταν οι γονείς δεν έχουν 3 μήνες διακοπές;
Το παιδί μπορεί να επιλέξει να ενταχθεί σε αθλητικές δραστηριότητες, σε ομάδες απασχόλησης (από τους τοπικούς συλλόγους), να εμπλακεί σε καλλιτεχνικές ή πολιτιστικές εκδηλώσεις, να ασχοληθεί με την φύση και με άλλες δημιουργικές δραστηριότητες. Έτσι θα το βοηθήσουμε να αξιοποιήσει τον ελεύθερο χρόνο του, ακολουθώντας ένα πρόγραμμα που θα στοχεύει στην κοινωνικοποίησή του, στην καλλιέργεια της προσωπικότητάς του, στην ανάδειξη των ταλέντων του, στην ωρίμανση, στην αυτοεκτίμηση και στην γενικότερη ψυχοσωματική εξέλιξή του. Ο γονιός μπορεί να στείλει το παιδί του σε κάποιες κατασκηνώσεις όπου υπάρχει δημιουργική απασχόληση των παιδιών μέσο ομαδικών παιχνιδιών και δραστηριοτήτων. Αρκετά μουσεία και οργανισμοί προσφέρουν καλοκαιρινά προγράμματα για παιδιά. Βασική επιδίωξη είναι η εξοικείωση των παιδιών με τον κόσμο των μουσείων καθώς και η ενίσχυση της συνεργασίας και των φιλικών σχέσεων μεταξύ τους.
Γ. Πολίτες του μέλλοντος
Τα παιδιά είναι οι αυριανοί πολίτες. Μιλάμε στην εκπαίδευση από τις αρχές του 2000 στην Ευρώπη και εδώ και 1,5 χρόνο έντονα στην Ελλάδα, για την Δια Βίου Μάθηση. Τα σημερινά παιδιά θέλουμε να είναι μαθητές Δια Βίου Μάθησης, δηλαδή θέλουμε να αγαπούν τη γνώση και να βρίσκουν τρόπους να αναπτύσσουν καινούριες δεξιότητες σε όλη τους την ζωή και αφού τελειώσουν το σχολείο. Πώς λοιπόν θα γίνει αυτό εάν καλλιεργούμε την ιδέα ότι το σχολείο πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν δουλειά (δηλαδή στις διακοπές δεν εργαζόμαστε) και άρα δεν ασχολούμαστε με την μάθηση συνειδητά και το καλοκαίρι; Η ότι διαβάζουμε μόνο ότι μας λέει το βιβλίο παπαγαλία και όταν θα μας εξετάσει ο γονιός ή ο δάσκαλος θα πρέπει να αποδείξουμε ότι το γνωρίζουμε; Πρέπει και οι γονείς και οι δάσκαλοι, ο καθένας στο ρόλο του, να κάνει το παιδί να αγαπήσει την γνώση μέσα από την δημιουργική απασχόληση
Όμως μέχρι να γίνουν όλα αυτά και να ξεκινήσει η νέα σχολική χρονιά τα βλαστάρια μας μένουν για τρεις μήνες μακριά από το σχολείο και τις καθημερινές τους υποχρεώσεις. Είναι σε διακοπές, με στόχο την ξεκούραση και την ανασύνταξή τους για τη νέα σχολική χρονιά. Είναι θέμα γονιών ν΄αποφασίσουν για τις διακοπές των παιδιών τους. Ζούμε δύσκολες εποχές κι ο καθένας αποφασίζει σύμφωνα με αυτά που ορίζει η τσέπη του... κλπ. κλπ. κλπ.
Η λήξη όμως του σχολικού έτους δημιουργεί κάποιες ανησυχίες στους γονείς.
Α. Αφομοίωσε το παιδί μου τις γνώσεις που έπρεπε; Μήπως θα ξεχάσει αυτά που έμαθε το χειμώνα μετά από τις διακοπές;
Οι διακοπές του καλοκαιριού έχουν σαν στόχο την ανάπαυλα και την ξεκούραση των μαθητών όμως είναι και μια ευκαιρία να εμπεδώσουν και αυτά που έχουν μάθει! Είναι γεγονός ότι η απόλυτη απραξία και αποδιοργάνωση μπορεί να οδηγήσουν το παιδί σε αποσυντονισμό, με κίνδυνο να ξεχάσει αυτά που έμαθε και να δυσκολευτεί να μπει ξανά στο κλίμα του σχολείου το Σεπτέμβριο. Σήμερα έρευνες που έχουν γίνει κρίνουν απαραίτητη την αποσυμπίεση των μαθητών από την παραδοσιακή σχολική πραγματικότητα. Σε καμιά περίπτωση δεν πιέζουμε τα παιδιά να κάνουν επανάληψη της σχολικής ύλης και είναι απαγορευτικό να βρίσκουν οι γονείς τα βιβλία της επόμενης χρονιάς και να παίρνουν το ρόλο του εκπαιδευτικού και να διδάσκουν την ύλη. Κάτι τέτοιο μόνο γκρίνια, πίεση και αρνητικό κλίμα στην οικογένεια μπορεί να δημιουργήσει. Επίσης, προκαλεί άγχος στο παιδί και μπορεί να το οδηγήσει σε αρνητική απόδοση τον επόμενο χειμώνα.
Οι καλοκαιρινές διακοπές δίνουν την δυνατότητα να ασχοληθούν τα παιδιά με άλλες πιο ξέγνοιαστες και ευχάριστες δραστηριότητες, να μείνουν περισσότερες ώρες με την οικογένειά τους χωρίς πίεση , έτσι ώστε όταν έρθει η ώρα της επιστροφής τους στο σχολείο να έχουν περισσότερα εφόδια για να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες – λόγω της μεγαλύτερης σχολικής τάξης – σχολικές απαιτήσεις. Πλέον στον χώρο της εκπαίδευσης δίνεται μεγάλη έμφαση στο παιχνίδι, στις βιωματικές δραστηριότητες οι οποίες θα πρέπει να προσεγγίζονται με διερευνητικές μεθόδους, και στις εξωσχολικές δραστηριότητες.
Τα παιδιά πρέπει να παίρνουν μέρος σε δραστηριότητες που τους ενδιαφέρουν γιατί αυτό είναι ποιότητα ζωής. O γονιός κάποιες φορές βομβαρδίζει το παιδί με δραστηριότητες που πιστεύει εκείνος ότι θα του δώσει ποιότητας ζωής, γιατί πιστεύει ότι με αυτό τον τρόπο θα γίνει ο καλύτερος μαθητής. Μια λοιπόν από αυτές τις δραστηριότητες είναι το παιδί να διαβάζει κατά την διάρκεια του καλοκαιριού. Η φιλοσοφία του παραδοσιακού εκπαιδευτικού συστήματος καλλιεργεί την άποψη ότι επιτυχία είναι η γρήγορη κατάκτηση των γνωστικών αντικειμένων και είναι εύλογο να υπάρχει η ανησυχία για το εάν τα παιδιά θα πρέπει να κάνουν επαναλήψεις κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Υπάρχουν τρόποι να γίνεται επανάληψη διασκεδαστικά. Για παράδειγμα:
Μέσα στην καθημερινότητα ακόμα και στην παραλία μπορούν τα παιδιά να παίξουν και να μάθουν με τους γονείς, δραστηριότητες που και ο εκπαιδευτικός κάνει μέσα στην τάξη για επανάληψη, οι λεγόμενες «ασκήσεις των 5 λεπτών». Ενδεικτικά αναφέρω κάποιες για μικρά παιδιά: Ζητάμε από τα παιδιά να βρουν την ορθογραφία λέξεων που συναντάμε στην καθημερινότητα μας π.χ πως γράφεται η λέξη βάρκα, το παιδί μόλις βρει την σωστή ορθογραφία ρωτάει εμάς μια λέξη να βρούμε την ορθογραφία του. το παιχνίδι με τις λέξεις; Ο γονιός λέει μια λέξη π.χ. «παραλία», και το παιδί πρέπει να πει μια λέξη που να αρχίζει από το τελευταίο γράμμα της λέξης που είπε. Με τον ίδιο τρόπο μπορεί ο γονιός να κάνει με έναν διασκεδαστικό τρόπο επανάληψη στην προπαίδεια. Ασκήσεις μαθηματικών στην άμμο. Ο γονιός γράφει στην άμμο ασκήσεις μαθηματικών (προσθέσεις, αφαιρέσεις) και το παιδί γράφει το αποτέλεσμα στην άμμο. Μερικά παιδιά αντιμετωπίζουν δυσκολίες να ξεχωρίσουν τις διαφορές ανάμεσα σε δύο γράμματα ή δύο λέξεις (π.χ. το υ με το ν και το αυτί με το αντί ή το τ με το π και πόσο με τόσο). Ζητάτε από το παιδί να σας πει τα γράμματα μιας λέξης που βλέπει στο δρόμο. Με αυτά τα παιχνίδια το παιδί δεν ξεχνά αυτά που έμαθε στο σχολείο αλλά και δεν αισθάνεται ότι διαβάζει. Σε μεγαλύτερες τάξεις μπορούμε να ρωτήσουμε τα παιδιά να μας εξηγήσουν ή να μας θυμίσουν κάτι από το μάθημα της γεωγραφίας ή της ιστορίας ακόμα και της φυσικής!
Ζητάμε από το παιδί να διηγηθεί το παιδικό πρόγραμμα που είδε στην τηλεόραση ή κάτι που έκανε όσο δεν ήσασταν μαζί. Σκοπός αυτής της δραστηριότητας είναι να εξασκηθεί το παιδί στις χρονικές αλληλουχίες και να μπορέσει να περιγράψει περιληπτικά αυτό που είδε π.χ. Τί έγινε στην αρχή; Τί έγινε μετά; Τί συνέβη στο τέλος; Ποιός ήταν ο πρωταγωνιστής; Περιγραφή πρωταγωνιστή.
Το παιχνίδι του «Ναι-Όχι». Ζητάει ο γονιός από το παιδί να σκεφτεί μια οποιαδήποτε λέξη στο μυαλό του (ζώο, πράγμα, επάγγελμα) και προσπαθεί να μαντέψει την λέξη αυτή κάνοντας μόνο ερωτήσεις που μπορούν να απαντηθούν με ΝΑΙ ή ΟΧΙ. Με αυτόν τον τρόπο ασκείται η κριτική και αφαιρετική σκέψη των παιδιών.
Όνομα-Ζώα-Φυτά. Μια διαχρονική και επιμορφωτική δραστηριότητα που ασκεί τόσο την φαντασία όσο και την ορθογραφία. Τώρα που είναι καλοκαίρι μπορεί να προστεθούν καινούργιες κατηγορίες. Για παράδειγμα αντί για «χώρα» να μπουν «νησιά», αντί για «Πράγματα», « καλοκαιρινά αντικείμενα».
Χρήση του διαδικτύου για παιχνίδια επιμορφωτικού χαρακτήρα, ανεύρεση πληροφοριών. Σκοπός είναι τα παιδιά να εξοικειώνονται με τις νέες τεχνολογίες που είναι πλέον μέρος της ζωής μας αλλά ταυτόχρονα αποκτούν και κριτική σκέψη, ψάχνοντας την σωστή πληροφορία.
Να γράψουν τις εντυπώσεις τους από τις διακοπές τους, να ζωγραφίσουν εικόνες που είδαν στις διακοπές, να φτιάξουν κατασκευές με πυλό και άλλα υλικά, να συνεργαστούν με τους φίλους τους ή τους γείτονες τους και να κάνουν μια έκθεση αυτά που φτιάξανε. Εάν μαθαίνουν κάποιο μουσικό όργανο ή χορό να ετοιμάσουν μια βραδιά. Με αυτό τον τρόπο κάνουν και επανάληψη αλλά και αποκτούν συνεργατικότητα.
Βιβλία ειδικά σχεδιασμένα για τις διακοπές. Μπορεί το παιδί να ασχολείται λίγη ώρα την ημέρα, όταν και ο γονιός κάνει κάποια δουλεία ή διαβάζει και εκείνος το βιβλίο του, και όχι με τη μορφή που διαβάζει τα μαθήματα του.
Ωστόσο το καλοκαίρι μας προσφέρει την ευκαιρία να εξοικειωθούμε με την εξωσχολική ανάγνωση . Έχει παρατηρηθεί από έρευνες ότι τα παιδιά κυρίως των πρώτων τάξεων του δημοτικού μειώνεται η ικανότητα ανάγνωσης τους. Μπορούν τα παιδιά να γραφούν σε βιβλιοθήκες,να δανείζονται βιβλία, να ανταλλάσσουν βιβλία με τους φίλους τους όπως και να γράφουν περιλήψεις από τα βιβλία που διάβασαν. Η παιδική λογοτεχνία εκτός από την εξοικείωση με τη γραπτή γλώσσα, σταθεροποιεί και ευρύνει την εμπειρία του παιδιού με τη γύρω πραγματικότητα, εκφράζει ηθικές και κοινωνικές αξίες που αποσκοπούν στη διαμόρφωση στάσεων και αντιλήψεων. Η δραματοποίηση, τα παιχνίδια ρόλων, η εικαστική έκφραση, η αναζήτηση ιδεών και πληροφοριών με αφορμή το θέμα του βιβλίου αποτελούν επιπλέον δραστηριότητες, οι οποίες αρέσουν στα παιδιά και συμβάλλουν ιδιαίτερα στην προσωπική τους ανάπτυξη. Επίσης είναι ένας τρόπος να προσεγγίσουμε και εφήβους ανοίγοντας κάποια θέματα συζήτησης.
Επίσης μπορεί ο γονιός να ζητήσει τη βοήθεια του παιδιού του σε δουλειές του σπιτιού. Η Ελληνίδα μητέρα έχει την τάση κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς να κάνει τα πάντα στο σπίτι για το παιδί ώστε να μην αποσπάται από το διάβασμα. Να γίνεται υπερπροστατευτική ώστε το παιδί να έχει το χρόνο να διαβάσει για να γίνει ο καλύτερος μαθητής. Στη ζωή του όμως το παιδί πρέπει να μάθει και να φροντίζει τον εαυτό του και το χώρο στον οποίο ζει. Το καλοκαίρι που έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο μπορεί να βοηθήσει την μαμά του φτιάχνοντας το κρεβάτι του, κάνοντας κάποια ψώνια, στρώνοντας το μεσημεριανό τραπέζι και γενικά μαθαίνοντας να προσφέρει και εκείνο. Ο Νίκος Σιδερής(ψυχολόγος), σε ένα από τα βιβλία του αναφέρει ότι τα παιδιά δεν έχουν μόνο δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις και αυτό το παιδί πρέπει να το μάθει.
Β. Τι μπορούν να κάνουν τα παιδιά κατά τη διάρκεια των διακοπών και ιδιαίτερα όταν οι γονείς δεν έχουν 3 μήνες διακοπές;
Το παιδί μπορεί να επιλέξει να ενταχθεί σε αθλητικές δραστηριότητες, σε ομάδες απασχόλησης (από τους τοπικούς συλλόγους), να εμπλακεί σε καλλιτεχνικές ή πολιτιστικές εκδηλώσεις, να ασχοληθεί με την φύση και με άλλες δημιουργικές δραστηριότητες. Έτσι θα το βοηθήσουμε να αξιοποιήσει τον ελεύθερο χρόνο του, ακολουθώντας ένα πρόγραμμα που θα στοχεύει στην κοινωνικοποίησή του, στην καλλιέργεια της προσωπικότητάς του, στην ανάδειξη των ταλέντων του, στην ωρίμανση, στην αυτοεκτίμηση και στην γενικότερη ψυχοσωματική εξέλιξή του. Ο γονιός μπορεί να στείλει το παιδί του σε κάποιες κατασκηνώσεις όπου υπάρχει δημιουργική απασχόληση των παιδιών μέσο ομαδικών παιχνιδιών και δραστηριοτήτων. Αρκετά μουσεία και οργανισμοί προσφέρουν καλοκαιρινά προγράμματα για παιδιά. Βασική επιδίωξη είναι η εξοικείωση των παιδιών με τον κόσμο των μουσείων καθώς και η ενίσχυση της συνεργασίας και των φιλικών σχέσεων μεταξύ τους.
Γ. Πολίτες του μέλλοντος
Τα παιδιά είναι οι αυριανοί πολίτες. Μιλάμε στην εκπαίδευση από τις αρχές του 2000 στην Ευρώπη και εδώ και 1,5 χρόνο έντονα στην Ελλάδα, για την Δια Βίου Μάθηση. Τα σημερινά παιδιά θέλουμε να είναι μαθητές Δια Βίου Μάθησης, δηλαδή θέλουμε να αγαπούν τη γνώση και να βρίσκουν τρόπους να αναπτύσσουν καινούριες δεξιότητες σε όλη τους την ζωή και αφού τελειώσουν το σχολείο. Πώς λοιπόν θα γίνει αυτό εάν καλλιεργούμε την ιδέα ότι το σχολείο πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν δουλειά (δηλαδή στις διακοπές δεν εργαζόμαστε) και άρα δεν ασχολούμαστε με την μάθηση συνειδητά και το καλοκαίρι; Η ότι διαβάζουμε μόνο ότι μας λέει το βιβλίο παπαγαλία και όταν θα μας εξετάσει ο γονιός ή ο δάσκαλος θα πρέπει να αποδείξουμε ότι το γνωρίζουμε; Πρέπει και οι γονείς και οι δάσκαλοι, ο καθένας στο ρόλο του, να κάνει το παιδί να αγαπήσει την γνώση μέσα από την δημιουργική απασχόληση
Το γραφείο Συμβούλων Εκπαίδευσης «Αθηνά εκπαιδευτικοί σύμβουλοι»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου